Jeśli twoje zatrudnienie jest legalne i jesteś zgłoszony do ubezpieczenia wypadkowego w ZUS, to w razie wypadku przy pracy możesz ubiegać się o jednorazowe odszkodowanie. Od początku roku opolski ZUS wypłacił z tego tytułu ponad 3 miliony złotych.

Ubezpieczenie – kluczowa sprawa

Jeśli twoja forma umowy o pracę wiąże się z opłacaniem składek na ubezpieczenie wypadkowe, to ZUS może wypłacić jednorazowe odszkodowanie za stały lub długotrwały uszczerbek na zdrowiu za wypadek przy pracy lub z tytułu choroby zawodowej. Bez spełnienia kryterium legalności zatrudnienia i zgłoszenia do ubezpieczenia wypadkowego w ZUS, osobie poszkodowanej trudno będzie sięgnąć po to świadczenie.

– Od początku roku do końca sierpnia wypłaciliśmy w regionie 412 jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Na konta poszkodowanych trafiło w związku z tym 3 miliony 83 tysiące złotych. Średnia wysokość odszkodowania wyniosła na Opolszczyźnie 7484 złote – Sebastian Szczurek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa opolskiego.

Procent procentuje

Na ile obecnie wyceniany jest 1. procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu? Stawki za każdy procent zmieniają się co 12. miesięcy. Od kwietnia br. do końca marca 2023 r. każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu to 1133 złote. To o 100 złotych więcej niż ubiegłym okresie świadczeniowym (kwiecień 2021 – marzec 2022) i o 149 zł więcej niż w poprzednim (kwiecień 2020 – marzec 2021 r.) Wysokość jednorazowego odszkodowania to 20 procent przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

– W tym roku opolski ZUS najwięcej odszkodowań wypłacił w styczniu bo 73, natomiast najmniej w maju – 28. Jednak najwięcej pieniędzy trafiło do wnioskujących w marcu. Przy 69-ciu wypłaconych w tym miesiącu odszkodowaniach, wartość przelewów przekroczyła 616,5 tysiąca złotych – Sebastian Szczurek, rzecznik prasowy ZUS w Opolu.

Większość odszkodowań trafia do osób „na etacie” czyli aktywnych zawodowo na podstawie umowy o pracę. Na przykład w II kwartale br. jednorazowo takie świadczenie otrzymało z opolskiego ZUS140 „etatowców”, a tylko pięć osób opłacających składki z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Na rachunki samozatrudnionych w regionie wpłynęło między kwietniem a czerwcem ponad 24,9 tys. zł, zatem przeciętna wypłata sięgnęła ponad 4985 zł.

Przelew do miesiąca

Czy ZUS wypłaci pieniądze z urzędu? Nie. Osoba poszkodowana powinna złożyć o nie złożyć wniosek, dołączyć protokół powypadkowy lub kartę wypadku wraz z dokumentacją co do okoliczności i przyczyn wypadku sporządzoną przez pracodawcę. Te dokumenty oraz wypełnione przez lekarza zaświadczenie o stanie zdrowia (OL-9) wnioskodawcy potwierdzające zakończenie leczenia i rehabilitacji stanowi podstawę do przelewu pieniędzy na rachunek bankowy.

Przyznanie lub odmowa prawa do odszkodowania ma formę decyzji, a ZUS powinien ją wydać do 14. dni od uprawomocnienia się orzeczenia lekarza orzecznika ZUS lub wyjaśnienia ostatniej okoliczności w sprawie. Od decyzji można się odwołać w ciągu miesiąca od dnia jej doręczenia. Natomiast jeśli prawo do jednorazowego odszkodowania zostało ustalone, to Zakład wypłaci przyznaną kwotę do
30 dni od wydania decyzji.

– Warto pamiętać, że o jednorazowe odszkodowania mogą się ubiegać także uprawnieni członkowie rodziny osoby zmarłej w wyniku wypadku przy pracy czy choroby zawodowej – Sebastian Szczurek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa opolskiego.

Dokumenty potrzebne do wypłacenia jednorazowego odszkodowania powinien w imieniu poszkodowanego złożyć pracodawca (płatnik składek). Osoby prowadzące działalność gospodarczą mogą to zrobić osobiście, pisemnie lub ustnie do protokołu w dowolnej placówce ZUS albo wysłać dokumenty drogą pocztową. Tym osobom kartę wypadku sporządzi ZUS. Wniosek o odszkodowanie rozpatruje jednostka ZUS właściwa ze względu na miejsce zamieszkania osoby, która uległa wypadkowi

Czy ZUS może odmówić odszkodowania?

ZUS może odmówić wypłaty odszkodowania, gdy na przykład, gdy wnioskodawca umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa naruszył przepisy o ochronie życia i zdrowia. Ponadto gdy udowodniono, że to była jedyna przyczyna wypadku. Również w sytuacji, gdy pracownik przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku, ponieważ był nietrzeźwy, pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych. Odmowa wypłaty świadczenia nie będzie dotyczyła członków rodziny ubezpieczonego, którzy w takich przypadkach zachowują prawo do świadczeń.

Sebastian Szczurek

regionalny rzecznik prasowy ZUS

województwa opolskiego