Świadczenie kompensacyjne dla nauczycieli. Sprawdź czy masz szanse

Jeśli jesteś nauczycielem i urodziłeś się po 1948 r. to masz kilka możliwości, żeby przejść na emeryturę przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego. Jedną z opcji jest nauczycielskie świadczenie kompensacyjne.

W świetle ustawy o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych nauczycielami są wychowawcy, pracownicy pedagogiczni i nauczyciele zatrudnieni w m.in. publicznych
i niepublicznych szkołach, przedszkolach, placówkach kształcenia ustawicznego oraz młodzieżowych ośrodkach wychowawczych.

– Obecnie na Opolszczyźnie wypłacamy prawie 500 nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych. W całym kraju na początku tego roku to świadczenie pobierało niemal 13 tysięcy osób, a jego przeciętna wysokość wyniosła ponad 3,5 tysiąca złotych – Sebastian Szczurek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa opolskiego.

Wniosek o nauczycielskie świadczenie kompensacyjne (ENSK) możesz złożyć w każdej placówce ZUS, a rozpatrzy je ta jednostka, która jest właściwa ze względu na twoje miejsce zamieszkania. Można też wnioskować w wersji elektronicznej przez Platformę Usług Elektronicznych ZUS.

Obecnie o nauczycielskie świadczenie kompensacyjne możesz ubiegać się, gdy w chwili zakończenia pracy skończysz określony wiek (w 2024 r. to 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn). W latach 2025-2026 ten próg będzie wyższy tj. dla kobiet – 56 lat, dla mężczyzn – 61 lat. Innym elementem jest wykazanie na dzień rozwiązania stosunku pracy co najmniej 30 lat stażu czyli okresów składkowych i nieskładkowych, w tym minimum 20 lat pracy nauczycielskiej „przy tablicy” w wymiarze co najmniej ½ obowiązkowego wymiaru zajęć. Wszystkie te kryteria muszą być spełnione łącznie w chwili zakończenia pracy.

Prawo do świadczenia kompensacyjnego przysługuje również wówczas, gdy stosunek pracy zostanie rozwiązany z inicjatywy dyrektora szkoły lub gdy szkoła zostanie zlikwidowana bądź nastąpią zmiany organizacyjne w postaci ograniczenia oddziałów, zmiany planu nauczania, który sprawi, że nie będziesz mógł być zatrudniony w pełnym wymiarze zajęć. Ponadto wtedy, gdy twój stosunek pracy wygaśnie, gdy pozostajesz w stanie nieczynnym: po sześciu miesiącach bądź gdy odmówisz podjęcia pracy, kiedy będzie cię można do niej przywrócić.

Prawo do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego możesz stracić. Kiedy? W dzień poprzedzający nabycie prawa do emerytury oraz z dniem poprzedzającym dzień, w którym osiągniesz powszechny wiek emerytalny.

ZUS (z wyjątkami) może zawiesić prawo do świadczenia kompensacyjnego, bez względu na wysokość przychodu jeśli podejmujesz pracę (nie tylko jako nauczyciel, wychowawca czy inny pracownik pedagogiczny) w placówkach oświatowych wymienionych w Karcie Nauczyciela.

Sebastian Szczurek
Regionalny Rzecznik Prasowy ZUS
województwa opolskiego