Ukraińcy i długo, długo nic. Kto jeszcze płaci składki w ZUS?

Konta opolskiego ZUS-u zasila 18,8 tys. cudzoziemców z 83 krajów. W całej Polsce składki na ubezpieczenia społeczne z tytułu zatrudnienia opłaca już prawie 584 tys. cudzoziemców.

Świat w pigułce

W skali kraju, zaledwie w ciągu trzech miesięcy liczba zgłoszonych w ZUS cudzoziemców wzrosła o 14 tys. Udział w tym mają też obcokrajowcy zatrudnieni na opolskim rynku pracy.

Od 1 stycznia w naszym regionie przybyło 990 ubezpieczonych cudzoziemców, z czego aż 934 to obywatele Ukrainy. W sumie, w opolskich placówkach Zakładu zgłoszonych jest teraz prawie 19 tys. obywateli z innym paszportem niż polski, z czego 16,7 tys. osób to Ukraińcy. Drugą społecznością co do ilości osób zgłoszonych w opolskim ZUS są Mołdawianie, to 449 osób, dalej Białorusini – 310 osób. Mamy też 141 obywateli Gruzji oraz 136 Niemców.

Sebastian Szczurek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa opolskiego.

W województwie opolskim wśród zagranicznych pracowników nie brakuje przedstawicieli tak odległych krajów jak np.: Kambodża, Nigeria, Kuba, Pakistan, Meksyk, Jemen czy Tajwan.

Na podstawie jakich umów obywatele innych państw zasilają Fundusz Ubezpieczeń Społecznych? Większość z nich, bo 58 proc. ma umowę o pracę, pozostali pracują na podstawie umów cywilnoprawnych. W skali kraju prawie 18 tys. prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą. W województwie opolskim na prowadzenie własnego biznesu zdecydowało się 292 obcokrajowców, a 106 z nich to obywatele Ukrainy.

Głównymi gałęziami gospodarki, w których cudzoziemcy są aktywni zawodowo są usługi ochrony mienia, utrzymania czystości (23 proc.), przemysł i przetwórstwo (15 proc.), oraz budownictwo (12 proc.).

Tak w województwie opolskim, jak i w całym kraju, struktura cudzoziemców, których praca jest oskładkowana, nie jest zaskoczeniem. To ciągle Ukraińcy są najliczniejszą społecznością, która zasila fundusze ZUS-u. W I kwartale 2019 r. przedsiębiorcy zgłosili do ubezpieczeń społecznych 431,4 tys. pracowników z tego kraju. W lipcu ubiegłego roku polscy pracodawcy zgłosili w ZUS 418,5 tys. obywateli Ukrainy, a obecnie mamy dane o ponad 431 tys. pracowników z tego kraju. Na drugim miejscu są Białorusini, to 35,2 tys. ubezpieczonych. Przedsiębiorcy zatrudniali też 8,7 tys. Mołdawian, 7,9 tys. Wietnamczyków, po 7,7 tys. Rosjan i Gruzinów. Ponadto 6,1 tys. obywateli Indii, około 4,6 tys. Chińczyków i Rumunów oraz prawie 3,5 tys. Turków. W sumie, polski system ubezpieczeń społecznych zasilają pracownicy z ponad 170 państw.

Dynamika wzrostu cudzoziemców na polskim rynku pracy jest szczególnie widoczna od 2015 r. Pod koniec tego roku w rejestrach ZUS było około 185 tys. osób z innym paszportem niż polski. Pod koniec 2016 r. było to już 293 tys. osób, a jesienią 2018 r. ta liczba niemal się podwoiła i przekroczyła 580 tys. ubezpieczonych w ZUS.

Mężczyźni w sile wieku

Na niecałe 584 tys. ubezpieczonych w ZUS cudzoziemców, aż 352 tys. nie przekroczyło 40 roku życia. Są to więc pracownicy w wieku wybitnie produkcyjnym. Z tego grona, prawie 99 tys. osób to ludzie między 25 a 29 rokiem życia. Okazałą grupę stanowią też ubezpieczeni cudzoziemcy, którzy ukończyli 50 lat, bo jest około 85 tys.

Sebastian Szczurek, rzecznik prasowy ZUS w Opolu.

W porównaniu do danych z jesieni 2018 r., spadła liczba zgłoszonych w ZUS najmłodszych cudzoziemców. Kilka miesięcy temu pracowników z obcym paszportem, którzy nie przekroczyli 20 lat życia było około 8,2 tys. Pod koniec I kwartału br., niespełna 4,2 tys. Odwrotnie jest w przypadku osób starszych. Ubezpieczonych, którzy weszli w polski powszechny wiek emerytalny przewidziany dla kobiet, tj. 60 lat i więcej, jest aktualnie
13,9 tys. Jeszcze pół roku temu cudzoziemców po „sześćdziesiątce” było 11,2 tys. Mimo tych różnic, akcenty zatrudnionych w Polsce obcokrajowców z uwagi na wiek, rozkładają się od kilku lat podobnie. Pod koniec 2017 r. w gronie 440 tys. ubezpieczonych w ZUS, najwięcej pracowników miało 25-29 lat – prawie 80 tys. W przedziale od 30-34 lat było ponad 74 tys. osób. Niemal identycznie rozkładały się przedziały wiekowe pracowników z zagranicy w grudniu 2016 r. Wówczas pracodawcy opłacali składki w ZUS za 293 tys. obywateli innych państw. Wtedy, pracownicy w wieku od 25 do 29 lat stanowili grupę niemal 53 tys. osób, zaś obecnie liczba ubezpieczonych w tym przedziale wiekowym przekroczyła 100 tys. (na 584 tys. wszystkich zgłoszonych cudzoziemców)

Wśród aktywnych zawodowo obywateli ponad 170 krajów, jest dwa razy więcej mężczyzn niż kobiet. W lutym tego roku przedsiębiorcy w Polsce zgłosili do ubezpieczeń społecznych ponad 390 tys. mężczyzn i niespełna 194 tys. kobiet.

Sebastian Szczurek
Regionalny Rzecznik Prasowy ZUS
województwa opolskiego