Hazard vs psychologia: dlaczego kasyna mogą uzależniać?
Źródło: https://unsplash.com/photos/red-casino-neon-sign-turned-on-bYtIpXnzsQM
Gry hazardowe w Polsce i na świecie od kilku lat znajdują się w trybie intensywnego rozwoju. Coroczne raporty z Ministerstwa Finansów wskazują, że cała branża tylko od 2020 roku urosła trzykrotnie! Podobnie wygląda udział w rynku szarej strefy, który od nowelizacji z 2017 roku zmalał z 80% do niespełna 15%!
Nie dziwi fakt, że skoro hazard w Polsce tylko w 2022 roku wygenerował prawie 60 mld złotych przychodu – na rynku pojawiło się kilkudziesięciu operatorów gier. Wszyscy oferują bonusy, szerokie biblioteki i nowoczesne funkcje. Na szczęście, są też portale, które pomagają wybrać najlepsze polskie kasyno internetowe na drodze szczegółowej analizy. Dzięki temu łatwiej unikać nielegalnych stron i niekorzystnych ofert. To najprostszy sposób na rozsądny wybór, jeśli nie jesteś branżowym ekspertem.
Nie można jednak bagatelizować ryzyka związanego z nadmiernym korzystaniem z gier losowych. W tym artykule omówimy psychologiczne aspekty uzależnień oraz ich najczęstsze przyczyny!
Jakie czynniki predysponują do uzależnienia?
Co sprawia, że w pewnym momencie niektóre osoby z niedzielnych graczy stają się nałogowymi hazardzistami? Zanim opowiemy o bezpośrednich przyczynach, oto kilka czynników, które mogą mieć wpływ na graczy:
-
Genetyczne. Badania z 2020 roku wskazały, że niektóre geny związane z systemem dopaminowym mogą zwiększać predyspozycje do uzależnień – również tych hazardowych!
-
Psychologiczne. Niska samoocena, depresja, zaburzenia lękowe – osoby z tymi problemami regularnie szukają sposobu na ucieczkę od problemów. Psycholog, dr John Smith twierdzi, że ucieczka w gry hazardowe może być dla nich metodą na tymczasowe ukojenie.
-
Ekonomiczne, społeczne. Statystyki wskazują, że osoby o niższym statusie lub borykające się z problemami finansowymi częściej są narażone na uzależnienia hazardowe. Traktują gry losowe jako sposób na poprawę sytuacji materialnej i w skrajnych przypadkach, tracą kontrolę.
Mechanizmy uzależnienia i fałszywe przekonania
Źródło: https://unsplash.com/photos/purple-and-pink-plasma-ball-OgvqXGL7XO4
Co sprawia, że na pewnym etapie tracimy kontrolę nad sytuacją? Duży wpływ ma na nas tzw. system nagrody, który uruchamia kilka mechanizmów. Ten sam system wykorzystują np. bonusy w kasynach internetowych.
-
Zwiększona tolerancja. Potrzebujemy zwiększać stawki, żeby otrzymać określony stopień pobudzenia.
-
Syndrom odstawienia. Kiedy przestajemy grać, odczuwamy niepokój i dyskomfort.
-
Nawroty. Mamy problem w utrzymaniu przerwy od gry, nawet po dłuższym czasie od zaprzestania.
Nie pomagają również fałszywe przekonania, w których tkwi część graczy. Oto kilka mitów, w które wierzą niektóre osoby, a które należy bezwzględnie obalić:
-
Kontrola. To iluzja, w którą wierzy część graczy. O wyniku decydują matematyczne algorytmy, a uczestnicy nie mają bezpośredniego wpływu na wynik losowań. W przeciwnym wypadku mielibyśmy do czynienia z łamaniem regulaminu gry!
-
Poprzednie wyniki mają wpływ na przyszłe. Ten mit najprościej obrazuje ruletka. Jeśli czarny pojawił się kilka razy z rzędu, to kolejny będzie czerwony. Błąd. Każde losowanie jest niezależne od poprzedniego.
-
Efekt bliskości. To iluzoryczne uczucie, które towarzyszy niektórym, że nawet po serii niepowodzeń są już blisko sukcesu.
Jak radzić sobie z uzależnieniem od hazardu?
Z danych WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) wynika, że ok. 2-3% dorosłych osób na świecie boryka się z uzależnieniem od hazardu. W większym stopniu dotyczy to mężczyzn (dwukrotnie więcej), ale liczba uzależnionych kobiet również rośnie. W Polsce problem ma ok. 1% całej populacji.
Co robić, żeby nie tracić kontroli?
Przede wszystkim warto korzystać z powszechnie dostępnych narzędzi. Legalne kasyna online, czy bukmacherzy muszą organizować strony zgodnie z zasadami odpowiedzialnej gry. Oznacza to między innymi, że gracze mają do dyspozycji kilka prostych mechanizmów dostępnych także przez aplikacje mobilne, takich jak:
-
Ustawienia limitów gry. Możesz wybrać limit wpłat lub czasu, jaki maksymalnie chcesz spędzić na stronie w danym okresie.
-
Samowykluczenie. Na własną prośbę, operator zablokuje Ci dostęp do gier na dany czas.
W przypadku osób, które mają już problemy, nie warto tracić czas i natychmiast zgłosić się po fachową pomoc. Warto wiedzieć, że nie brakuje usług takich jak:
-
Dedykowane terapie dla uzależnionych od hazardu. Najczęściej w formie poznawczo-behawioralnej, która pomaga już na etapie przekonań pacjentów.
-
Grupy wsparcia. Na przykład Anonimowi Hazardziści. Koncepcja pracy w grupach od lat sprawdza się w leczeniu różnych rodzajów uzależnień.
Polityka odpowiedzialnej gry to dokument, który powinniśmy znaleźć na każdej legalnej stronie z grami hazardowymi, a w środku m.in. adresy organizacji pomocowych z wymienionych kategorii.
Zawsze lepiej jednak zapobiegać, niż leczyć, dlatego ustawiczna edukacja powinna być podstawowym elementem. Gry hazardowe są z nami już od czasów starożytnych. Ryzyko i potencjalna gratyfikacja to mieszanka, która od tysięcy lat przyciąga ludzi. Nie ma w tym nic złego pod warunkiem, że gramy z umiarem w odpowiedzialny sposób!
Wnioski: dlaczego ludzie są podatni na uzależnianie od hazardu?
Przyczyn jak zazwyczaj w przypadku uzależnień może być wiele. Już na samym początku można wskazać na indywidualne, genetyczne predyspozycje związane z dopaminą. Potencjał do nadmiernego ryzyka może też wynikać z naszej sytuacji finansowej lub emocjonalnej. Osoby z problemami w tych obszarach regularnie uciekają się do hazardu.
Nie pomagają również fałszywe przekonania, takie jak iluzja kontroli nad grą, czy poczucie, że wygrana już czeka za rogiem. Jak zawsze, inwestycja we własną edukację i świadomość tych mechanizmów jest kluczowa, ale kiedy będzie za późno, należy szukać pomocy u specjalistów! Zwróćmy uwagę nie tylko na siebie, ale również na bliskie nam otoczenie.