OKO w OKO – Figury przedstawiające św. Piotra, św. Pawła i św. Jana Ewangelistę
Przeglądając zdjęcia z czasów przebudowy kościoła św. Jakuba w duchu neogotyku momentami ciężko poznać świątynię. Wielobarwne malowanie ścian, sklepień, filarów oraz wysoki ołtarz były dziełem renowacji kościoła w XIX wieku. Ponadto na filarach umieszczone były figury apostołów.
Warto wiedzieć, że rzeźby szczęśliwie przetrwały zawieruchę II wojny światowej. Na szatach oraz twarzach widoczne są jednak niszczycielskie ślady ognia, który ogarnął w 1945 roku zabytek. XIX-wieczne figury na co dzień przechowywane są w Muzeum Diecezjalnym w Opolu – trzy z nich zostały wypożyczone Muzeum Powiatowemu w Nysie na wystawę „Świat biskupów wrocławskich”
Opracowanie Muzeum Powiatowego w Nysie:
Św. Piotr Apostoł, Św. Paweł Apostoł, Św. Jan Ewangelista
Ferdinand Custodis, koniec XIX w., Śląsk (?), Kolonia (?), drewno polichromowane; wys. 200 cm, szer. 70 cm, gł. 50 cm
Pochodzenie: z parafii pw. św. Jakuba St. Apostoła i św. Agnieszki w Nysie, od 1987 r. depozyt w zbiorach Muzeum Diecezjalnego w Opolu
Figury z kościoła pw. św. Jakuba Starszego Apostoła i św. Agnieszki w Nysie przedstawiają św. Piotra, św. Pawła i św. Jana Ewangelistę. Rzeźby stanowiły część cyklu ukazującego 12 Apostołów umieszczonych na filarach, jako element XIX wiecznego neogotyckiego wyposażenia kościoła (lata 90. XIX w.). Nie wszystkie figury przetrwały zawieruchę wojenną, do dziś zachowało się tylko 8 z nich (obecnie w zbiorach Muzeum Diecezjalnego w Opolu).
Rzeźby zostały wykonane przez Ferdinanda Custodisa z Kolonii (1842-1911). Ich stylistyka utrzymana jest w duchu modnego pod koniec XIX wieku historyzmu, czyli nawiązywaniu do dawnych stylów w sztuce. Custodis od 1871 roku pracował w pracowni kolońskiego rzeźbiarza katedralnego Petera Fuchsa i wspólnie z nim wykonał około 700 rzeźb dla kolońskiej katedry. Jeszcze przed ukończeniem w niej prac, Custodis założył w Kolonii własną pracownię zajmującą się dekoracją figuratywną.
Prezentowane rzeźby ukazują pełnopostaciowe przedstawienia św. Piotra Apostoła, św. Pawła i św. Jana Ewangelistę. Apostołowie ubrani w suto marszczone szaty, stoją w lekkim kontrapoście na postumencie. Każdy z nich ukazany z charakterystycznym dla siebie atrybucie: św. Piotr z kluczami i księgą, św. Paweł z mieczem i księgą, św. Jan Ewangelista z piórem i księgą. Ich fizjonomia oddana jest werystycznie.
Na plecach każdej z rzeźb znajduje się metalowa zawieszka z przyporządkowanym numerem wyznaczającym ich kolejność. Do dziś na filarach bazyliki mniejszej znajdują się uchwyty do zamocowania figur 12 Apostołów.
Opracowanie: Ewelina Kwiatkowska
Zdjęcia: Muzeum Powiatowe w Nysie
Montaż i animacja: Krzysztof Dobrzański
Muzyka: Bach Prelude & Fugue 16 by John Lewis, źródło: Granthttps://freemusicarchive.org/search/?quicksearch=bach