Zdecydowana większość ubezpieczonych w ZUS prawidłowo korzysta ze zwolnienia chorobowego. Jednak część pracowników naraża się na zwrot albo wstrzymanie wypłaty zasiłków chorobowych. W I kwartale opolski ZUS odzyskał w ten sposób ponad 65 tys. zł.

ZUS jako płatnik zasiłków, w tym najbardziej popularnego – zasiłku chorobowego – jest z mocy prawa zobowiązany do kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich przez osoby zgłoszone do ubezpieczeń społecznych. Na pieniądze, które wypłaca ZUS w postaci zasiłku chorobowego zrzucają się wszyscy zgłoszeni do ubezpieczeń społecznych.

– W pierwszym kwartale tego roku sprawdziliśmy wykorzystanie zwolnień chorobowych u 414 mieszkańców Opolszczyzny. Okazało się, że 50 osób opatrznie rozumiało rekonwalescencję. Zamiast stosować się zaleceń lekarza uprawiało różne formy aktywności. Finalnie zostały pozbawione prawa do zasiłku chorobowego, a kwota cofniętych zasiłków przekroczyła w regionie 65 tysięcy złotych – Sebastian Szczurek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa opolskiego.

Od stycznia do marca 2022 r. w całej Polsce ZUS liczba osób poddanych kontroli w kontekście korzystania ze zwolnienia lekarskiego sięgnęła prawie 16 tys. ubezpieczonych. Dla niemal 2,1 tys. z nich skończyło się to pozbawieniem, zawieszeniem wypłacania bądź koniecznością zwrotu zasiłku chorobowego. W skali kraju kwota cofniętych z tego tytułu zasiłków przekroczyła 3,5 mln zł.

Najczęściej o przeprowadzenie kontroli wykorzystania e-ZLA zwracają się do ZUS sami pracodawcy. Swoje podejrzenia uzasadniają aktywnością pracowników na portalach społecznościowych, którzy w czasie rzeczywistym dokumentują gdzie są i co robią.

Na „chorobowym” pracownicy najczęściej dorabiają w innej firmie bądź na własną rękę. Inną popularną formą źle rozumianej rehabilitacji jest turystyka i podróżowanie. Zdarza się, że ubezpieczeni traktują zwolnienie lekarskie jak dodatkowy urlop. W tym czasie realizują swoje pasje i zainteresowania. Na początku tego roku niektórzy w czasie orzeczonej niezdolności do pracy brali udział w turniejach sportowych.

Kontrola prawidłowości wykorzystania zwolnienia chorobowego to ustawowe zadanie ZUS. Polega na sprawdzeniu czy ubezpieczony wykorzystuje je zgodnie z przeznaczeniem i stosuje się do zaleceń lekarza. Opcję weryfikowania wykorzystywania e-ZLA przez ubezpieczonych mają oprócz ZUS pracodawcy, którzy zgłosili do ubezpieczeń społecznych powyżej 20 osób.

Podczas wizyty u lekarza trzeba pamiętać, żeby podać adres, pod którym będziemy przebywać na zwolnieniu chorobowym. Gdy na chorobowym zamierzasz zmienić miejsce pobytu, podaj lekarzowi wystawiającemu e-zwolnienie odpowiedni adres. Taki obowiązek leży po stronie ubezpieczonego od początku 2019 r.

Na powiadomienie pracodawcy i ZUS o zmianie adresu są trzy dni. To sposób na uniknięcie konsekwencji wynikających z kontroli wykorzystania zwolnienia lekarskiego. Nieuzasadniona nieobecność pod wskazanym miejscem pobytu może być przyczyną odmowy wypłaty zasiłku chorobowego przez ZUS lub podstawą do żądania zwrotu już wypłaconego.

Sebastian Szczurek
Regionalny Rzecznik Prasowy ZUS
województwa opolskiego