Nowe tablice trwania życia Polaków. Jakie mają znaczenie dla przyszłych emerytów?

Najnowsze dane o przeciętnym trwaniu życia kobiet i mężczyzn w Polsce pozwalają obliczyć emeryturę 65-latka wyższą o 6,5 proc. niż na podstawie poprzedniej tzw. tablicy życia.

Co to jest tablica trwania życia

Dokładnie 25 marca Główny Urząd Statystyczny opublikował nową tablicę trwania życia, która przedstawia przeciętną liczbę miesięcy, jaką mają do przeżycia osoby w wieku od 30 do 90 lat. Zawarte w niej dane są wspólne dla obu płci. Od kwietnia tego roku do końca marca 2022 r., ZUS będzie wykorzystywał ją do obliczenia wysokości emerytury osobom, które w tym okresie ukończą wiek emerytalny i złożą wniosek o to świadczenie. Co pokazują nowe wartości? Na pewno znacznie różnią się od poprzedniej tablicy. Nastąpił spadek średniego dalszego trwania życia we wszystkich przedziałach wiekowych, m.in. o 15,4 miesiąca dla 30-latków, 13,8 miesiąca dla 60-latków, 13,3 miesiąca dla 65-latków, 7,7 miesiąca dla 80-latków, 4,2 miesiąca dla 90-latków.

Bilans na plus

W ostatnich dekadach tablice nie zawsze wskazywały, że życie Polaków się wydłuża. Między 1960 r. a 1990 r. przeciętne trwanie życia poprawiło się nieznacznie, zwłaszcza w przypadku mężczyzn. Były lata wzrostu i spadku. Na początku tego okresu wynosiło ono 15,9 lat dla
60-letnich mężczyzn i 18,7 lat dla 60-letnich kobiet, a na końcu – odpowiednio 15,3 i 20 lat. Jednak po 1990 r. czyli od czasu transformacji ustrojowej sytuacja zaczęła się poprawiać.

W ciągu ostatnich 30 lat spadki odnotowano zaledwie sześć razy, w latach: 1991, 2003, 2015, 2017 i 2018 r., a także w 2020 r. Średnie dalsze trwanie życia 60-latków wzrosło jednak w tym czasie do 19,3 lat, a 60-latek – do 24,2 lat. To ogromny postęp.

Tablice życia GUS a wysokość emerytur

Najnowsza tablica trwania życia pozwala obliczyć emeryturę 60-latka wyższą o 5,6 proc.,
a 65-latka o 6,5 proc. niż na podstawie poprzedniej tablicy. W przypadku 60-latki
z kapitałem 500 tys. zł emerytura wyniesie 2018,57 zł, czyli o 106,52 zł więcej. W przypadku 65-latka z takim samym kapitałem emerytura wyniesie 2447,38 zł, co daje wzrost
o 149,59 zł.

Zyskają także osoby, które w poprzednich latach zdecydowały się odroczyć decyzję o przejściu na emeryturę. Na przykład osoba z kapitałem 0,5 mln zł, która w kwietniu 2020 r. ukończyła wiek emerytalny, jeszcze rok temu mogła liczyć, że jeśli odroczy emeryturę o rok, zyska 3,6 proc. na wysokości miesięcznego świadczenia tylko dzięki średniemu dalszemu trwaniu życia. A przy tych wyliczeniach nie uwzględnia się jeszcze efektu wynikającego z opłacenia dodatkowych składek i waloryzacji, które procentową korzyść podnoszą do kilkunastu procent. Dzięki nowej tablicy GUS potencjalny emeryt zyska jednak więcej, bo aż 9,6 proc (różnica 5,9 pkt proc.). Analogiczny przykład dla 65-letniego mężczyzny ukazuje wzrost korzyści o 11,0, a nie o 4,0 proc. (różnica 7,0 pkt proc.).

Zawsze na korzyść klienta

Osoby, które osiągną wiek emerytalny między kwietniem br. a marcem przyszłego roku, nie muszą spieszyć się z przejściem na emeryturę, aby skorzystać z tegorocznej tablicy GUS. Przyznając emeryturę ZUS zawsze sprawdza, czy dla wnioskodawcy korzystniejsza jest aktualnie obowiązująca tablica, czy ta, która obowiązywała z momencie, gdy ukończył on swój wiek emerytalny – i przyjmuje do obliczeń tę korzystniejszą.

Sebastian Szczurek

regionalny rzecznik prasowy ZUS

województwa opolskiego