Kierując się dobrem naszych Klientów, którzy zostali dotknięci tragiczną powodzią, postanowiliśmy przygotować tzw. niezbędnik informacyjny dotyczący pomocy przedsiębiorcom. Zakres niezbędnika dotyczy pojęć odszkodowań, składek ZUS, PFRON, VAT oraz wsparcia od gmin – informuje Biuro Rachunkowe Marian Nawrocki.

Odszkodowania za starty do ubezpieczyciela z tytułu zalania do zakładów ubezpieczeń:

W pierwszej kolejności proszę pamiętać, żeby wykonać zdjęcia szkód i sporządzić ich listę. Proszę postarać się określić jakie straty wystąpiły w samym budynku – lokalu, jak i rzeczach osobistych. Dokumentację zdjęciową, o ile to możliwe i bezpieczne, proszę wykonać przed posprzątaniem.
Po wykonaniu dokumentacji zdjęciowej i przygotowaniu listy strat proszę skontaktować się z zakładem ubezpieczeń, w którym posiadają państwo polisę. Proszę o przygotowanie takie dane jak numer polisy swoje dane, a także numer konta, na które ubezpieczyciel ma przelać pieniądze.
Proszę pamiętać, iż w związku z powodzią, ubezpieczyciele wprowadzili uproszczone procedury dla poszkodowanych, w tym celu proszę skontaktować się z ubezpieczycielem, z którym Państwo zawarli polisę.

Wsparcie w Ośrodku Pomocy Społecznej. Kwota możliwego zasiłku:

Do 10 tys. zł – pomoc doraźna dla osób dotkniętych powodzią.
Z tego do 8 tys. zł z pomocy społecznej, 2 tys. zł zasiłku powodziowego.

Do 200 tys. zł – remont/odbudowa budynku mieszkalnego.

Do 100 tys. zł – remont/odbudowa budynków gospodarczych.

Wniosek powinien być złożony nie później niż 30 dni od zdarzenia o charakterze powodzi. Należy go złożyć we właściwym miejscowo ośrodku pomocy społecznej lub urzędzie gminy lub miasta. Dodatkowo można skorzystać z następujących form pomocy oferowanej przez gminy. W przypadku powodzi część gmin ze środków własnych oferuje gorący posiłek lub pomoc rzeczową, a także schronienie dla bezdomnych – oferowane w innej formie niż standardowe schroniska.

ZUS
Przedsiębiorcy z terenów objętych powodzią mogą opłacić składki – za okres od 1 sierpnia do 31 grudnia 2024 r. – w terminie do 15 września 2025 r., po złożeniu oświadczenia, że zostali poszkodowani przez powódź. Do opłaconych w ten sposób składek nie będą naliczane odsetki za zwłokę. Poszkodowani będą musieli jedynie złożyć specjalne oświadczenie, że są poszkodowani w wyniku powodzi. Dzięki temu będą mogli zapłacić składki za okres od 1 sierpnia do 31 grudnia 2024 roku dopiero we wrześniu 2025 roku. Przedsiębiorcy z terenów objętych powodzią mogą także wystąpić do ZUS z wnioskiem o odroczenie terminu płatności składek lub rozłożenie na raty.

Mogą także wnioskować o zawieszenie realizacji umowy o odroczenie terminu płatności składek lub zawieszenie realizacji umowy o rozłożenie należności na raty. W przypadku zawieszenia realizacji umowy wyznaczony zostanie nowy termin odroczenia lub nowy termin płatności rat. ZUS uprościł procedury rozpatrywania wniosków o udzielenie ulgi, które będą opierały się głównie na oświadczeniu płatnika. Przedsiębiorcy nie będą musieli zatem składać m.in. dokumentów obrazujących ich sytuację ekonomiczno-finansową z ostatnich trzech lat. Przedsiębiorcy opłacający składki na własne ubezpieczenia mogą także wystąpić do ZUS z wnioskiem o ich umorzenie. Zakład może umorzyć należności z tytułu składek jeżeli zobowiązany wykaże, że ze względu na stan majątkowy i sytuację rodzinną, nie jest w stanie opłacić tych należności, ponieważ pociągnęłoby to zbyt ciężkie skutki dla zobowiązanego i jego rodziny.

Chodzi w szczególności o przypadek, gdy przedsiębiorca poniesie straty materialne w wyniku klęski żywiołowej lub innego nadzwyczajnego zdarzenia powodujące, że opłacenie należności z tytułu składek mogłoby pozbawić zobowiązanego możliwości dalszego prowadzenia działalności. Okres, za który składki na ubezpieczenia społeczne zostały umorzone, nie podlega uwzględnieniu przy ustalaniu prawa i wysokości emerytur i rent z ubezpieczeń społecznych oraz innych świadczeń, do których prawo uzależnione jest od posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Pomocą w skompletowaniu oraz wypełnieniu niezbędnych dokumentów służą powołani w oddziałach ZUS doradcy do spraw ulg i umorzeń.
Co ważne, płatnicy składek z terenów objętych powodzią nie zostali zwolnieni z obowiązku przekazania do ZUS kompletów rozliczeniowych za bieżące okresy. Płatnicy, którzy będą mieli problem z ich złożeniem, mogą je przekazać do ZUS w terminie późniejszym. Nie będą z tego tytułu wyciągane konsekwencje. Brak przekazania dokumentów rozliczeniowych za dany miesiąc spowoduje utworzenie wymiaru składek z urzędu, o czym płatnik zostanie poinformowany na eZUS. Powiadomienie to należy zignorować.

W placówkach ZUS na specjalnie oznaczonych stanowiskach obsługi klientów przedsiębiorcy z terenów objętych powodzią mogą uzyskać informacje o możliwych formach pomocy. Obejmuje ona m.in. odroczenie terminu płatności składek, rozłożenie na raty należności z tytułu składek lub umorzenie należności z tytułu składek za osoby opłacające składki na własne ubezpieczenia.

Pomocą w skompletowaniu oraz wypełnieniu niezbędnych dokumentów służą powołani w oddziałach ZUS doradcy do spraw ulg i umorzeń (numery telefonów do doradców dostępne są na stronie ZUS).
Dodatkowo od 18 września do 4 października 2024 r. w godz. 8:00-15:00 pod specjalnymi numerami telefonu 33 825 31 34 i 76 876 45 76 przedsiębiorcy mogą uzyskać informacje w sprawie ulg w opłacaniu składek.
Aby ZUS mógł udzielić ulgi, płatnik powinien złożyć wniosek w tym zakresie oraz oświadczenie, że jest on podmiotem poszkodowanym przez powódź.
Wszelkie informacje w /w zakresie można także uzyskać telefonicznie za pośrednictwem Centrum Kontaktu Klientów ZUS pod numerem 22 560 16 00 od poniedziałku do piątku w godzinach od 7.00 do 18.00

0% VAT – tylko w przypadku darowizn oraz świadczenia usług o których mowa w art. 8 ust. 2 ustawy. Zgodnie z projektem, do dnia 31 grudnia 2024 r. obniżoną do wysokości 0% stawkę podatku stosuje się do: dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy – tj. darowizny.

2) świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy – tj. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych; nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
– na cele związane z pomocą osobom poszkodowanym wskutek intensywnych opadów atmosferycznych lub powodzi we wrześniu 2024 r.

Obniżoną stawkę podatku stosuje się wyłącznie do dostaw towarów lub świadczenia usług dokonywanych na rzecz:
1) organizacji pożytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie;
2) jednostek samorządu terytorialnego;
3) podmiotów leczniczych w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej;
4) Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych.
Ponadto, obniżoną stawkę podatku stosuje się pod warunkiem zawarcia pisemnej umowy między podatnikiem dokonującym dostawy towarów lub świadczącym usługi oraz ww. podmiotem, z której wynika, że dostarczane towary lub świadczone usługi będą wykorzystane na cele związane z pomocą osobom poszkodowanym wskutek intensywnych opadów atmosferycznych lub powodzi we wrześniu 2024 r.
Jak czytamy w uzasadnieniu do projektu rozporządzenia, co do zasady nieodpłatne świadczenie usług nie podlega opodatkowaniu VAT. Niemniej jednak w niektórych przypadkach nieodpłatne świadczenie usług jest uznane za odpłatne i podlega VAT (art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług), tj. w sytuacji:

1) użycia towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

2) nieodpłatnego świadczenia usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
Na mocy niniejszego rozporządzenia nieodpłatne świadczenia usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika opodatkowane VAT będą podlegały 0% stawce VAT, przy założeniu, że będą przekazane na cele związane z pomocą ofiarom skutków intensywnych opadów atmosferycznych lub powodzi.

Jednocześnie, w celu utrzymania „szczelności” systemu VAT, stawka w wysokości 0% będzie miała zastosowanie pod warunkiem zawarcia pisemnej umowy pomiędzy podatnikiem a jednym ze wskazanych wyżej podmiotów, z której będzie wynikało, że darowane towary lub usługi będą związane z pomocą poszkodowanym w wyniku tego kataklizmu. Wprowadzenie ww. mechanizmu zapewni minimum kontroli nad ukierunkowaniem wprowadzanej preferencji oraz pozwoli podatnikom skierować swoją pomoc do podmiotów, które gwarantują prawidłowe wykorzystanie darowanych towarów lub usług.

Przewiduje się, że projektowane rozporządzenie wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
Jednocześnie projektowane rozporządzenie przewiduje możliwość stosowania obniżonej do 0% stawki podatku VAT dla ww. nieodpłatnych świadczeń, które miały miejsce przed wejściem w życie przedmiotowych regulacji, począwszy od 12 września 2024 r. Początkowa data możliwości stosowania preferencji skorelowana jest z datą, kiedy pojawiły się pierwsze intensywne opady atmosferyczne i realnie pierwsze skutki podtopień. Również w takim przypadku warunkiem skorzystania z preferencji będzie zawarcie stosownej umowy, która jednak w tym przypadku będzie mogła być zastąpiona potwierdzeniem przez podatnika i obdarowany podmiot – dokonanym w formie pisemnej – dokonania darowizny określonych towarów lub świadczenia określonych usług.

Prawo do zasiłku opiekuńczego w przypadku odwołania zajęć w szkołach.

Zgodnie z komunikatem Ministerstwa Edukacji Narodowej od 16 września 2024 r. zawieszono zajęcia w szkołach i placówkach edukacyjnych w 4 województwach narażonych najbardziej na skutki powodzi (w około 420 placówkach). W przypadku nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza, rodzic opiekujący się zdrowym dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat ma prawo do zasiłku opiekuńczego.

Za nieprzewidziane zamknięcie placówki, do której uczęszcza dziecko, uważa się takie zamknięcie tej placówki, o którym ubezpieczony dowiedział się w terminie krótszym niż 7 dni przed dniem jej zamknięcia. Maksymalny wymiar zasiłku opiekuńczego wynosi 60 dni w roku kalendarzowym. Limit ten ma zastosowanie do wszystkich członków rodziny uprawnionych do zasiłku opiekuńczego, niezależnie od ich liczby oraz bez względu na liczbę dzieci i innych członków rodziny wymagających opieki.

Zasiłek opiekuńczy przysługuje, jeśli nie ma innych członków rodziny mogących zapewnić opiekę dziecku. Warunek ten nie dotyczy jednak opieki nad chorym dzieckiem w wieku do 2 lat. Wówczas zasiłek przysługuje nawet wtedy, gdy inny członek rodziny może zapewnić dziecku opiekę.

Członkiem rodziny, który może zapewnić opiekę, nie jest osoba:

· całkowicie niezdolna do pracy,

· chora,

· niesprawna fizycznie lub psychicznie ze względu na swój wiek,

· zatrudniona na podstawie umowy o pracę i odpoczywająca po pracy na nocnej zmianie,

· prowadząca działalność pozarolniczą,

· niezobowiązana do sprawowania opieki na podstawie przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, jeśli odmawia ona sprawowania opieki.

Aby otrzymać zasiłek należy złożyć wniosek o zasiłek opiekuńczy Z-15A oraz świadczenie, że żłobek, klub dziecięcy, przedszkole lub szkoła, do których uczęszcza dziecko, zostały nieprzewidzianie zamknięte.

PFRON: Pomoc dla osób z niepełnosprawnością poszkodowanych przez powódź.
PFRON uruchomił ofertę skorzystania z pomocy przewidzianej w ramach Modułu I i II programu PFRON „Pomoc osobom niepełnosprawnym poszkodowanym w wyniku żywiołu lub sytuacji kryzysowych wywołanych chorobami zakaźnymi”. Wśród osób dotkniętych działaniem żywiołu mogą być osoby z niepełnosprawnością.

Pomoc finansowa dla tych osób udzielana jest ze środków PFRON w ramach Modułu I – w formie jednorazowego świadczenia do 2.000,00 zł na rehabilitację społeczną, oraz w ramach Modułu II – w formie jednorazowego świadczenia stanowiącego rekompensatę poniesionych strat i/lub pokrycie kosztów przeprowadzenia naprawy (sprzętu, urządzenia). Realizatorem programu jest samorząd powiatowy, który przystąpi do realizacji programu.

Wnioski o dofinansowanie w ramach Modułu I i II programu mogą być składane przez osoby z niepełnosprawnością do realizatora programu w trybie ciągłym. W imieniu i na rzecz niepełnoletnich lub ubezwłasnowolnionych osób niepełnosprawnych występują rodzice lub opiekunowie prawni tych osób. Wnioski o przyznanie pomocy w ramach programu rozpatrywane są na bieżąco w jednostce samorządu powiatowego.

Ze szczegółami dotyczącymi pomocy oraz wnioskami można zapoznać się na stronie Funduszu.
Zarząd PFRON przewiduje również uruchomienie dodatkowych działań wynikających z Art. 11 Ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi.