Czym jest borelioza?

Borelioza to przewlekła, układowa choroba zapalna, która przenoszona jest przez kleszcze wskutek ich ugryzienia. Obok odkleszczowego zapalenia mózgu jest jedną z częściej przenoszonych chorób, za dystrybucję których odpowiadają kleszcze. Jednak pomimo tego, że borelioza kojarzona jest z ugryzieniem kleszcza, to może być ona spowodowana przez inne przez inne czynniki, takie jak:

• zarażenie skórne, za które odpowiada nie ugryzienie kleszcza, a wtórne wtarcie w uszkodzoną skórę jego wydzieliny, na przykład po ekstrakcji pajęczaka,
• zarażenie oddechowe, do którego może dojść w wyniku wdychania powietrza zanieczyszczonego przez wydzieliny kleszcza,
• zakażenie przez pokarm, do którego może dojść w wyniku spożywania produktów mlecznych, które pochodzą od zwierząt zarażonych boreliozą.

Objawy boreliozy

Borelioza jest chorobą przewlekłą, która nie należy do łatwych w rozpoznaniu. Często ciężko jest zdiagnozować ją, jeśli chory nie zwróci uwagi na charakterystyczne objawy lub nie znajdzie kleszcza na swoim ciele. Jednym z najprostszych sposobów na zorientowanie się, że pacjentowi może grozić borelioza, jest znalezienie wkłutego w ciało kleszcza. Trzeba jednak pamiętać o tym, że nie każdy pajęczak przenosi krętki Borreli.

Jednym z charakterystycznych objawów boreliozy są dolegliwości skórne, wśród których można wyróżnić nie tylko rumień wędrujący, ale także zmiany zapalne w okolicy ugryzienia kleszcza oraz przewlekłe zanikowe zapalenie skóry, wyglądem przypominające siniaka.

Rumień wędrujący to jeden z najwcześniejszych objawów choroby. Niestety, szacuje się, że występuje u około 75% chorych, co u pozostałych 25% może utrudniać diagnostykę boreliozy. Rumień pojawia się na skórze około tydzień po ukłuciu kleszcza i może utrzymywać się na niej aż do czterech tygodni. W swojej rozwiniętej formie, przypomina on czerwoną plamę o kształcie zbliżonym do okręgu.

Inne symptomy choroby to objawy, które często mylone są z grypą. Należą do nich bóle mięśniowe, ogólne osłabienie, gorączka, bóle głowy. W tym czasie chorobę mogą wyróżniać również objawy ze strony stawów oraz objawy ze strony różnych narządów. Objawy narządowe boreliozy dotyczą nie tylko stawów, ale również układu nerwowego czy serca. Pojawiają się one jednak dopiero w późniejszych fazach choroby, występując u chorych na długo po pojawieniu się objawów skórnych. Skutkują zaburzeniami pracy serca oraz potencjalnymi stanami zapalnymi, na przykład wsierdzia czy mięśnia sercowego.

Diagnostyka boreliozy

W przypadku jak wielu innych chorób – szybkie i prawidłowe rozpoznanie choroby jest kluczowe, aby jak najszybciej móc wprowadzić u chorego skuteczne leczenie. Niestety, diagnostyka boreliozy wcale nie jest łatwa.

Diagnostyka powinna rozpocząć się od wizyty u lekarza pierwszego kontaktu, który przeprowadzi z pacjentem wywiad. Niestety, czasem pacjent sam nie jest świadomy ugryzienia kleszcza, a pierwsze objawy jak rumień, czy objawy grypowe bywają bagatelizowane i pomijane podczas wywiadu. W takich wypadkach stosuje się dwustopniowe testy serologiczne.

Dwustopniowe testy serologiczne to dobre rozwiązanie, pozwalające potwierdzić lub wykluczyć boreliozę jako chorobę w organizmie pacjenta. Najczęściej najpierw przeprowadzany jest test serologiczny metodą Elisa, który wykrywa przeciwciała w klasie IgM i IgG. Pozwala to określić z pewną dokładnością kiedy doszło do zakażenia chorobą – przeciwciała IgM swój najwyższy poziom we krwi utrzymują do 6 tygodni od ukąszenia kleszcza, zanikając w okresie do 6 miesięcy. W odróżnieniu od nich, przeciwciała IgG mogą być obecne w organizmie chorego przez wiele lat.

Leczenie boreliozy

Leczenie boreliozy głównie opiera się na antybiotykoterapii. Zakłada się, że terapia antybiotykami zajmuje około miesiąca, a jej szybkość zależna jest od indywidualnej sytuacji chorego, biorąc pod uwagę jego odporność i etap choroby, a także trafności diagnozy i innych czynników.

Opracowanie: https://jutromedical.com/