Co kodeks krajobrazowy zmieni w Nysie?
Reklamy, szyldy, migające ledy, potykacze, zaklejone witryny, dziesiątki wzorów latarni, koszy na śmieci, słupków to niestety codzienność Nysy. Taki misz-masz niestety nie dodaje splendoru Śląskiemu Rzymowi, a wywołuje jedynie poczucie zażenowania – Kodeks Krajobrazowy ma to wszystko odmienić.
O zmianach jakie lada moment zajdą w naszym mieście rozmawiamy z Architektem Miejskim – Romanem Jabłońskim.
NysaInfo.pl – W dzienniku ustaw pojawił się nasz kodeks krajobrazowy, kiedy jego przepisy wejdą w życie?
Roman Jabłoński, Architekt Miejski – W dniu 4 stycznia 2018r w Dzienniku Urzędowym Województwa Opolskiego pod pozycją 53 została opublikowana Uchwała Nr XLVI/676/17 Rady Miejskiej w Nysie w sprawie ustalenia zasad i warunków sytuowania na terenie Gminy Nysa obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń, ich gabarytów, standardów jakościowych oraz rodzajów materiałów budowlanych, z jakich mogą być wykonane zwana Kodeksem Krajobrazowym. Zgodnie z § 4 w/w uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia jej publikacji (o ile Wojewoda Opolski nie wyda Rozstrzygnięcia nadzorczego na które ma 30 dni od otrzymania uchwały).
NysaInfo.pl – Co tak naprawdę kodeks oznacza dla Nysy i kiedy zobaczymy pierwsze, namacalne efekty?
Roman Jabłoński – Podstawowym celem, wskazanym w uchwale było wprowadzenie regulacji na obszarze Gminy Nysa, pozwalających na harmonizowanie tablic i urządzeń reklamowych z kontekstem przestrzennym, w miejsce znaczących luk i braków uregulowań prawnych w tym zakresie.
Należy przy tym podkreślić, że użyto wcześniej wszystkich dostępnych narzędzi, służących poprawieniu ładu przestrzennego w tym zakresie, tj. wprowadzono w znaczącej części planów przestrzennych zapisy regulujące zagadnienia związane z reklamami oraz przyjęto Zarządzenie Burmistrza Nysy nr 339/2015 z dnia 16 lipca 2015 r. w sprawie zasad umieszczania urządzeń reklamowych i szyldów na nieruchomościach gminy Nysa. Jednak żadne z powyższych nie obejmowało swoimi zapisami terenu całej gminy, przez co trudno mówić o spójności przestrzennej funkcjonujących dotąd przepisów. Równocześnie, narastający w całej Polsce, problem chaosu reklamowego doprowadził do wprowadzenia przepisów ogólnopolskich, pozwalających gminom wprowadzać w formie prawa miejscowego regulacje w zakresie przedmiotowym. Ustawa z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu (Dz.U. poz. 774 ze zm.) wprowadziła zmianę w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym wprowadzając nowe definicje oraz artykuł 37a i 37b, które są podstawą do regulacji przedmiotowej problematyki w postaci uchwały Rady Miejskiej.
Głównymi celami zasad i warunków sytuowania na terenie Gminy Nysa obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń, ich gabarytów, standardów jakościowych oraz rodzajów materiałów budowlanych, z jakich mogą być wykonane jest:
1) dążenie do zachowania i kształtowania ładu przestrzennego na obszarze gminy Nysa poprzez opracowanie zasad prawa miejscowego;
2) ochrona krajobrazu kulturowego i tożsamości gminy Nysa, a także poprawa jej wizerunku poprzez przeciwdziałanie negatywnym zjawiskom degradacji przestrzeni, w tym szczególnie niekontrolowanej ekspansji reklamy zewnętrznej w zabytkowym krajobrazie miejskim i naturalnym;
3) skuteczna poprawa estetyki przestrzeni publicznych oraz wsparcie w procesie rewitalizacji zabytkowej tkanki urbanistycznej;
4) wzmocnienie poczucia tożsamości i przynależności użytkowników przestrzeni publicznych, a także dążenie do ogólnej lepszej jakości życia mieszkańców.
Przeprowadzone konsultacje społeczne wykazały potrzebę wprowadzenia zmian w prawie lokalnym, celem poprawy stanu istniejącego, który według mieszkańców nie jest zadowalający. Jak wykazał wynik partycypacji społecznej, prowadzonej między innymi za pomocą geoankiety, przeprowadzonej w dniach 6-19 marca 2017 r. na próbie 480 osób, ponad 70% badanych stwierdziło, że „reklam jest za dużo”, ponad 65%, że „są za duże” i ponad 70%, że zmiany są potrzebne jak najszybciej”.
W projekcie uchwały przewidziano regulację wszystkich zagadnień dopuszczonych zakresem ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Uwzględniono konieczność poszanowania praw nabytych poprzez wydłużenie czasu dostosowania tablic reklamowych i urządzeń reklamowych, które zostały usytuowane na podstawie przyjętego zgłoszenia zamiaru robót budowlanych lub pozwolenia na budowę. Potraktowano również jako bardzo istotne zagadnienia ochrony zabytków, w odniesieniu do których zastosowano poważniejsze obostrzenia niż w odniesieniu do innych budynków i obszarów. Wytyczono obszar I o wyższym poziomie restrykcji, w obrębie którego znajduje się cenny układ urbanistyczny śródmieścia Nysy wpisany do rejestru zabytków . Podjęto starania aby doprowadzić do kompromisu między całkowitym zakazem reklam, a pozostawieniem stanu istniejącego bez zmian.
Projekt uchwały został pozytywnie zaopiniowany i uzgodniony przez wszystkie podmioty wskazane w art. 37b ust 2 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tj. Dz. U. z 2017 r. poz. 1073), czyli:
1)Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Opolu,
2)Opolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków,
3)Komendanta Powiatowego Państwowej Straży Pożarnej w Nysie (przez milczącą zgodę),
4)Marszałka Województwa Opolskiego.
Projekt uchwały również wyłożony do publicznego wglądu w dniach od 06.09.2017 r. do 06.10.2017 r. w siedzibie Urzędu Miejskiego w Nysie.
W terminie składania uwag, tj. do dnia 20.10.2017 r., złożonych zostało
29 uwag, z czego Burmistrz Nysy rozstrzygnął:
1) 14 uwag – pozytywnie,
2) 2 uwagi częściowo negatywnie,
3) 14 uwag negatywnie.
Jak z powyższego wynika uznać należy, iż niezbędne procedury zostały dochowane, jak również poziom partycypacji społecznej i akceptacji proponowanych przez mieszkańców rozwiązań został zrealizowany na wysokim poziomie, przekraczając obligatoryjne wymagania ustawowe.
Cały proces przygotowywania uchwały był ściśle nadzorowany przez, Romana Jabłońskiego, Architekta Miejskiego, który akceptował w uzgodnieniu z Burmistrzem Nysy rozwiązania szczegółowe, dbając o odpowiedni poziom realizacji celów ustawowych w projektowanym prawie lokalnym.
Z dniem wejścia w życie uchwały na terenie Gminy Nysa obowiązuje nowe prawo miejscowe oraz szereg uregulowań dotyczących montażu, instalowania lub budowli tablic reklamowych i urządzeń reklamowych, których należy przestrzegać pod rygorem karnym.
Dla przykładu:
stojak reklamowy – innymi słowy potykacz/koziołek – dopuszcza się jego sytuowanie wyłącznie w formie „stojaka z menu” prezentujący menu lokalu gastronomicznego (o powierzchni ekspozycyjnej do 0,3m2), wystawiany w godzinach otwarcia lokalu gastronomicznego. Stojaki prezentujące inną treść i posiadające inną powierzchnię ekspozycji są zakazane.
Banery reklamowe czyli tablica reklamowa wykonana z tkaniny, miękkiego tworzywa sztucznego lub papierowej folii impregnowanej itp. dopuszcza się sytuowanie wyłącznie jako reklamy okolicznościowej lub jako reklamy umieszczanej na siatce remontowej w czasie prowadzenia prac remontowych elewacji na czas nie dłuższy niż 18 miesięcy raz na 5 lat.
Reklama okolicznościowa dopuszczona jest z zachowaniem następujących warunków:
a) żaden z wymiarów nie może przekraczać 6 m,
b) czas ekspozycji nie może przekraczać 55 dni,
c) może być sytuowana nie wcześniej niż 40 dni przed reklamowanym wydarzeniem oraz nie dłużej niż do 5 dni roboczych po wydarzeniu,
d) może być sytuowana wyłącznie, jeśli dotyczy wydarzeń kulturalnych, sportowych, społecznych lub charytatywnych.
Zakazuje się sytuowania tablic reklamowych i urządzeń reklamowych min. na ogrodzeniach z wyłączeniem dopuszczonych form szyldów. Zakaz sytuowanie bilbordów w Obszarze I oraz na zabytkach ujętych w gminnej ewidencji zabytków. Tam gdzie bilbordy można stawiać obowiązują wyłącznie standardowe wymiary określone w uchwale.
Za złamanie powyższych zasad grozi odpowiedzialność karna w postaci kary pieniężnej lub mandatu służb porządkowych.
NysaInfo.pl – Czy przedsiębiorcy już rozpoczęli dostosowania swoich reklam do nowych wymogów?
Roman Jabłoński – Na to pytanie dosyć konkretnie mogło by dowiedzieć Starostwo Powiatowe Wydział Architektury i Budownictwa, który jest organem wydającym pozwolenia na budowę i przyjmuje zgłoszenia zamiaru wykonania prac budowlanych nie będących budową, co do których ma prawo wniesienia sprzeciwu bowiem to tam należy się udać w celu uzyskania zgody na budowę lub montaż urządzenia reklamowego lub tablicy reklamowej. Do mnie osobiście jako Architekta Miejskiego zgłaszają się przedsiębiorcy, którzy zmieniają swój wizerunek zewnętrzny w postaci reklamy chcąc jednocześnie spełnić wymogi naszej uchwały oraz dowiedzieć się czegoś więcej o jej założeniach. Oczywiście nie zawsze i nie każdemu nowe prawo będzie się podobać co nie oznacza że jest złem koniecznym. Myślę że w miarę czasu poziom wyedukowania mieszkańców jak i samych przedsiębiorców co do poszanowania przestrzeni publicznej będzie na tyle wysoki że sami będą zwracać uwagę na obiekty dysharmonizujące w najbliższym otoczeniu i dążyć do jego poprawy.
NysaInfo.pl – Czy Nysa ma kolejny już wzór tabliczek z nazwami ulic? Czy ten najnowszy wzór obejmie wymianę wszystkich tabliczek?
Roman Jabłoński – Realizując zadanie pod nazwą Kodeks Krajobrazowy dla Nysy został wykonany System Informacji Miejskiej. Ideą koncepcji graficznej SIM jest maksymalne korzystanie z wartości jakie niesie za sobą dziedzictwo kulturowe zarówno w kontekście przyjętej kolorystyki jak i charakterystycznej klasycznej typografii. By zaprojektowane elementy SIM nie były uznawane za elementy „obce” w przestrzeni miejskiej uznaliśmy, że wiodącym kolorem powinien stać się odcień granatu, który już od kilkudziesięciu lat istnieje w świadomości mieszkańców jako kolor przewodni elementów informacyjnych.
W przypadku typografii uznaliśmy, że najbardziej odpowiednim rozwiązaniem będzie zastosowanie klasycznej czcionki szeryfowej, która stanowi wyraz pamięci o historii, jak i współczesnego designu. Ze względu na unikalny charakter istniejących tablic nazw ulic (pełne dane patronów tj. Imię i Nazwisko) zaprojektowane tablice szanują lokalną tradycję. W związku z tym tablice nazw ulic zostały zaprojektowane w trzech rozmiarach. Minimum informacji sprawia wrażenie maksymalnej czytelności. Granatowe tło jest kontynuacją istniejących tablic co jest szczególnie istotne dla mieszkańców Nysy. Klasyczny szeroki i delikatny font wypełnia treścią tablicę nazw ulic. Tablice ulic mogą być montowane na budynkach lub słupkach wykonanych w dwóch wariantach: prostym dla obszaru miejskiego i stylizowanym dla obszaru zabytkowego, oba warianty słupków malowane na kolor czarny.
System Informacji Miejskiej ma charakter wzornika i wytycznych, które należy spełnić przy wykonywaniu określonych jego elementów. W miarę środków finansowych wymiana tabliczek winna objąć całą Gminę.
NysaInfo.pl – Dziękuję za rozmowę.
Roman Jabłoński – Również dziękuję.