Anonimowe zgłoszenie do powiatowego konserwatora zabytków pozwoliło na uratowanie niemal całego wózka jezdnego z kołem nośnym i półresorem piórowym, który pochodzi z pojazdu na podwoziu niemieckiego czołgu Panzerkampfwagen IV (PzKpfw IV). Prawdopodobnie element służący za wypełnienie dziury w drodze, pochodził ze zniszczonego nieopodal wraku czołgu. Pod koniec września w Domaszkowicach odnaleziono element czołgu!

W okolicy Nysy operowały pojazdy wykorzystujące ten typ zawieszenia, były to właśnie czołgi PzKpfw IV różnych typów, a także działa szturmowe StuG IV, niszczyciele czołgów Hornisse/Nashorn oraz działa samobieżne Hummel.

Z dużą dozą prawdopodobieństwa można przyjąć, że był to czołg typu PzKpfw IV należący do 1. Dywizji Pancerno-Spadochronowej „Hermann Göring”, której oddziały broniły okolic Nysy w dniach 17 marca – 7 kwietnia 1945 roku. Dywizja rankiem 23 marca 1945 roku straciła w obszarze natarcia 4. Gwardyjskiej Armii Pancernej (rejon Domaszkowice-Wierzbięcice-Kępnica-Hajduki Nyskie) ok. 12 czołgów tego typu, co potwierdza pamiętnik maj. Ebela – Ia (szef oddziału dowodzenia) w sztabie 1. Dywizji Pancerno-Spadochronowej „Hermann Göring”: „(…) 23.3.

Oczekiwany atak wroga w rejonie Wierzbięcic ruszył około godziny 9.00. Stojące tam oddziały dywizji zostały odrzucone. Kontratak części pułku pancernego natrafił na przeważające jednostki pancerne wroga, które odparły atak. W krótkim czasie straciliśmy około 12 własnych czołgów (P. IV). Atak wroga mógł zostać zatrzymany dopiero tuż przed stanowiskiem dowodzenia w Hajdukach Nyskich. Front utrzymuje się na linii na wschód od Hajduk Nyskich – wschód od Starego Lasu i Nowego Lasu. Stanowisko dowodzenia o godz. 14.00 ponownie przeniesione do Morowa.”

Element został zabezpieczony przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków i czynione są starania, aby ostatecznie trafił do Muzeum Pancerne w Kłaninie, gdzie trwa obecnie odbudowa takiego właśnie czołgu.

autor: Maciej Krzysik